'Geachte meneer de docent'
Een tijd geleden riep mijn zoon zowaar mijn hulp in. Hij was net begonnen aan een studie op het hbo en tot mijn grote plezier was ‘Zakelijk schrijven’ een belangrijk vak in het eerste blok. Hij had de opdracht gekregen een mail aan een docent te schrijven. Die mail moest niet al te formeel van toon zijn, maar ook weer niet te informeel. Mijn zoon had de tekst al ingeklopt en vroeg of ik het alleen nog even wilde nalopen op grammaticale fouten.
Creatieve uitsmijter
Altijd gevaarlijk natuurlijk om aan een tekstschrijver te vragen of ze ‘even’ mee wil lezen. Mijn zoon had een aardige mail geschreven, maar er viel nog wel wat aan te verbeteren. Ik leerde hem dat drie boodschappen in een zin ‘proppen’ niet zo handig is, zeker niet als alle drie die boodschappen (even) belangrijk zijn. Ik prees zijn laatste zin: een leuke, creatieve uitsmijter. En automatisch zei ik dat hij een paar passieve werkwoordsvormen en wat formele woorden beter kon vervangen.
Zijn reactie was feller dan ik had verwacht. ‘Ja, dat zegt mijn docente nou ook steeds.’ stak hij enigszins geagiteerd van wal. ‘Ze zegt dat je dat soort woorden en werkwoordsvormen niet moet gebruiken, dat het zogenaamd te formeel is allemaal… Maar soms vind ik het gewoon mooier!’ Ik viel even stil. Duidelijk en helder communiceren. Ik zeg het zelf ook altijd. Als je wil dat de ontvanger echt begrijpt wat je zegt, gebruik dan korte zinnen. Zeker in mails en op websites. Bedien je van actieve werkwoordsvormen en niet al te ‘deftige’ woorden, zodat iedereen het snapt.
Minder is niet altijd meer
Maar mijn zoon zette me toch aan het denken. Soms kies ik ervoor dat ene moeilijke woord dat precies zegt wat ik bedoel, toch maar niet te gebruiken. Of ik probeer ijverig een langere zin in tweeën te hakken in plaats van lekker door te laten meanderen. In de literatuur worden moeilijke woorden en ellenlange zinnen niet altijd geschuwd. Denk maar aan A. F Th. Van der Heijden. Maar ja, hoor ik je denken. Dat is natuurlijk een geweldige schrijver. En hij schrijft romans. In zakelijke teksten kan dat toch niet?
Op de verjaardag van mijn zus die ook tekstschrijver is, kwam het voorval ter sprake. Ook bij haar maakte het meteen wat los. Ze hield een bevlogen pleidooi voor wat meer opsmuk in teksten. En ja, ik ben inmiddels ook gaan geloven dat het soms best ietsjes meer mag zijn. Ook in zakelijke teksten. En zeker in langere stukken als artikelen en blogs. Met mate, dat wel. En zo goed gedaan dat iedereen wel degelijk nog steeds precies begrijpt wat er staat.
Ik ga het zelf in elk geval wat vaker proberen. Op het moment dat less wel degelijk less is in plaats van more, ga ik de volgende keer gewoon voor dat ene dure woord of die bijzin die de tekst net wat meer sjeu geeft. Of wacht even... net wat meer cachet, bedoel ik natuurlijk!